Fil ve At ile Mat Nasıl Yapılır

11 Eylül 2009 Cuma

Fil ve at ile matı okuyucularımıza ayrıntılı anlatacağız..
Fil ve at ile mat yapmak iki fille mattan çok daha zordur ve bu matı öğrenmek oldukça büyük bir aşama kaydetmek demektir.
Ünlü satranç üstadı Yuri Averbach ın etüdünün de yardımıyla oluşturulan bu mat yöntemini herkesin anlayabileceği bir şekilde aktarmaya çalışacağız..
Fil-at matı yaklaşık 35 hamle gerektirir.(En kötü durumda)
Günümüzdeki kurallar mat için kullanılabilecek hamle sayısını "50" ile sınırlandırdığından bu oyun sonunda hatasız oynamalıyız!!
Sonuca üç aşamada varılır.Önce şah tahtanın kenarına sürülür , sonra filin denetleyebileceği renkteki bir köşeye sıkıştırılır ve nihayet mat edilir.
İlk önce köşedeki matın nasıl yapıldığına bakalım:
Siyah şah gerekli köşede ve kaçma yolları kapalı.Taşlarımızın nasıl birlikte hareket ederek birbirlerine destek olduklarına dikkat edelim.At , "c7" ve b6 karelerini , fil ise "a6" , "c6" şah ise "d8" karesini denetliyor.
Hamle siyahta...
Örneğin 1....Şa7 2.Şd7 Şb7 3.Şd8 Şb8 4.Fa6! .Şimdi şahın hareketleri büsbütün sınırlı.
4....Şa7 5.Fc8 Şb8 6.Ab4 Şa7 7.Şc7 Şa8 8.Fb7+ Şa7 9.Ac6+ ve mat!

(Satranç severlerin bildiği gibi bu önemli çalışmayı kendimiz tahtanın üzerinde verdiğimiz bilgiler ışığında denemeliyiz.!!)



Mat ancak filin denetleyebildiği renkteki bir köşede gerçekleşebildiğine göre , elbette ki rakip şahın öteki renkteki br kareye kaçması gerekir.O halde şahı "güvenli köşeden" "matın yapılabileceği köşeye sürmeyi bilmek çok önemli.
İşte buna da bir örnekle açıklık getirelim.

Hamle beyazda...
1.Af7+ Şg8 2.Ff5 Şf8 3.Fh7 Şe8 4.Ae5 Şd8 ! En hareketli savunma hamlesini yapmayı başarıyor siyah!Siyah şahını "a1" karesine doğru kaçmayı deniyor.
Eğer 4.hamlede 4...Şf8 oynasaydı 5.Ad7+ Şe8 6.Şe6 Şd8 7.Fd3 Şc7 (7...Şe8 8.Fb5 Şd8 9.Ab6 Şc7 10.Ad5+ ve aynı sonuca varır.)
8.Fb5 Şd8 9.Ab6 Şc7 10.Ad5+ Şd8 11.Şf7 Şc8 12.Şe7 Şb8 13.Şd7 .Beyaz artık ilk örnekte verdiğimiz gibi mat eder.
Mavi renkteki yazıların oyunun doğal gelişimini verdiğinden analiz ederken , çalışırken buna dikkat edersek işimiz kolaylaşır.
5.Şe6 Şc7 6.Ad7! Şb7 7.Fd3! ( 6....Şc6 dan sonra da aynı hamle oynayacaktı.)
7....Şc6 8.Fa6 Şd8 9.Fd5 Şd8 10.Ab6 Şc7 11.Ad5+ ile şah çekiyoruz.
Beyazın doğru hamleleriyle siyah şahın yolu kesiliyor ve en fazla 9 hamlede mat yapılabilecek duruma geliniyor.
(Rakip şahı köşeye sürme tekniği ilk kez 1777 yılında A.Philidor tarafından ortaya çıkarılmıştır.
Şimdi yeni bir "at ve fille mat yapma" durumuna bakalım...
Tahtanın kenarına sıkışmış "siyah şah" burada "çok inatçılık" yapıyor.

Hamle siyahta..
Oyun şöyle devam ediyor.
1....Şe8 2.Af4 Şd8 3.Şe5! Beyaz rakip şaha biraz özgürlük tanımaktan korkmamalı.Sonunda "a1" e doğru kaçmasına izin vermeyecek.
3...Şc7 4.Şd5 Şb6 5.Fd7! Böylece şahın yolu kesiliyor.
5...Şa5 6.Şc5 Şa6 7.Şb4 Şb6 8.Ad5+ Şa6 9.Fc8+ Şa7 10.Şb5 ve gerisi kolay.
Okurlarımız matı "kendileri" tamamlayarak deneyim kazanabilirler.

2 yorum:

Unknown dedi ki...

Rezalwt

Unknown dedi ki...

Rezalet

Yorum Gönder